Przegląd Sądowy

Normy technologiczne w KPC

W nowej publikacji naukowej pt. „Normy informatyczne w prawie postępowania cywilnego” (Przegląd Sądowy 2017, nr 2, s. 43-60) adwokat dr Łukasz Goździaszek zajmuje się problemem spójności, klarowności i racjonalności legislacji związanej z informatyzacją postępowania cywilnego.

Pierwsze normy technologiczne pojawiły się w KPC na początku tego wieku. Nic z tych przepisów nie wynikało. Nie były stosowane. Dopiero wraz z rozpoczęciem obowiązywania w 2010 r. regulacji dotyczących elektronicznego postępowania upominawczego można mówić o „działającej” informatyzacji. Potem pojawił się e-protokół, e-uzasadnienia, elektroniczne zakładania spółek za pomocą wzorca umowy spółki, elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe, a ostatnio generalna informatyzacja dokonana mocą ustawy z 10 lipca 2015 r., która weszła w żcyie 8 września 2016 r.

W efekcie znaczna część przepisów Kodeksu postępowania cywilnego dotyczy informatyzacji. Nierzadko są to typowe przepisy techniczne. Jednak nagromadzenie ogromnej liczby norm technologicznych w Kodeksie postępowania cywilnego było niezbędne. Wynikało nie tylko z potrzeby precyzyjnego uregulowania funkcjonowania poszczególnych rozwiązań prawno-informtycznych. Przede wszystkim było konieczne dla odwrócenie trendu orzeczniczego, w którym odmawiano elektronicznym kanałom komunikacji doniosłości prawnej na potrzeby wnoszenia pism procesowych i doręczania pism sądowych.

MERITUM Postępowanie cywilne

Ukazała się książka „MERITUM Postępowanie cywilne” (pod red. prof. dr hab. E. Marszałkowskiej-Krześ), w której adwokat dr Ł. Goździaszek jest autorem pięciu rozdziałów (jednego dotyczącego elektronicznego postępowania upominawczego i czterech związanych z międzynarodowym postępowaniem cywilny), tj.:

  • Rozdziału XXIX: „Elektroniczne postępowanie upominawcze”,
  • Rozdziału XLVII: „Stanowisko cudzoziemca w procesie cywilnym”,
  • Rozdziału XLVIII: „Zwolnienie cudzoziemca od kosztów sądowych”,
  • Rozdziału LI: „Europejski Tytuł Egzekucyjny dla roszczeń bezspornych”,
  • Rozdziału LIII: „Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń”.

W rozdziale „Elektroniczne postępowanie upominawcze” przedstawiono zakres zastosowania tego postępowania, kwestię tworzenia pozwu, problematykę rozpoznania sprawy, a także elektronicznego tytułu wykonawczego, sprzeciwu oraz przekazania sprawy z e-sądu.

Natomiast w rozdziale „Stanowisko cudzoziemca w procesie cywilnym” wyjaśniono zagadnienie zdolności sądowej i procesowej, jak też zabezpieczenia kosztów międzynarodowego procesu. W  rozdziale „Zwolnienie cudzoziemca od kosztów sądowych” zaprezentowano kwestię równego traktowania cudzoziemców w zakresie kosztów sądowych oraz prawo pomocy w postępowaniu prowadzonym przed sądami państw członkowskich Unii Europejskich. Z kolei w rozdziale „Europejski Tytuł Egzekucyjny dla roszczeń bezspornych” ukazano zakres zastosowania tego postępowania, w szczególności w kontekście znacznie rozwiniętych w ostatnich latach regulacji związanych z europejskim postępowaniem cywilnym, a nadto kwestie wydania i skutków Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego. Rozdział „Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń” poświęcony został zaprezentowaniu zakresu zastosowania tego postępowania, specjalnych regułom postępowania rozpoznawczego oraz uznawanie i wykonywanie orzeczeń w nim wydanych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Nagroda rektorska 2015

Adwokat dr Łukasz Goździaszek otrzymał nagrodę rektorską za osiągnięcia naukowe w 2015 r.  Z najważniejszych osiągnięć za tamtem rok (nie mijający obecnie, lecz ubiegły) wskazać należy stworzenie kilku publikacji naukowych. Przede wszystkim jest to monografia pt. „Cywilnoprawne granice swobody wypowiedzi w Internecie”, stanowiąca rozwinięcie książki z 2014 r. pt. „Prawo blogosfery”.

Z publikacjami tymi, jako związanymi z mediami internetowymi, korespondują również artykuły pt. „Likwidacja tożsamości na portalu społecznościowym” oraz „Prawo do bycia zapomnianym w wyszukiwarce internetowej – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 13.05.2014 r. w sprawie C-131/12 Google Spain SL i Google Inc. przeciwko Agencia de Protección de Datos (AEPD) i Mario Costeja González”. W 2015 r. ukazały się również artykuły naukowe z zakresu informatyzacji sądownictwa pt. „Elektroniczne postępowanie upominawcze w świetle konstytucyjnych zasad wymiaru sprawiedliwości” oraz „Perspektywy wykorzystania sztucznej inteligencji w postępowaniu sądowym”. Z kolei informatyzacji prawa spółek dotyczył artykuł pt. „Komunikacja elektroniczna przy zakładaniu spółki handlowej na podstawie wzorca umowy”. Bezpośrednio z elektronicznym obrotem prawnym związany jest artykuł pt. „Monety cyfrowe w prawodawstwie unijnym”.

Z obszaru europejskiego prawa procesowego opublikowany został komentarz do rozporządzenia Bruksela Ia (Bruksela I bis – komentarz pt. „Jurysdykcja, uznawanie orzeczeń sądowych oraz ich wykonywanie w sprawach cywilnych i handlowych. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012. Komentarz”), w którym Ł. Goździaszek skomentował art. 45-57, 61, 74 i 75 tego aktu prawnego. Natomiast w kontekście dronów ukazał się pierwszy i jak dotąd wciąż jedyny artykuł naukowy kompleksowo przedstawiający najistotniejsze kwestie dotyczące bezzałogowych statków powietrznych (artykuł naukowy pt: „Drony w prawie polskim”).

Szczegółowe informacje o publikacjach zamieszczone są w zakładce „Publikacje naukowe”.

Kino i prawo

Prawnik w kinie

W swojej najnowszej publikacji naukowej adwokat dr Łukasz Goździaszek zajmuje się usługami świadczonymi przez kina (artykuł pt. „Sytuacja prawna konsumenta w kinie”, Monitor Prawniczy 2016, nr 23, s.1272-1276). Publikacja nie dotyczy filmów (jako utworów), lecz usługi kinowej. Innymi słowy, artykuł przedstawia problematykę prawną sposobu wyświetlania filmów przez kina.

Nowoczesne kina oferują świetną jakość dźwięku i obrazu. Co do tego ostatniego wspomnieć warto rownież o 3D. Kwestie te mają znaczenie prawne, ponieważ klient, mając względem seansu kinowego typowe oczekiwania (tj. chęć obejrzenia filmu), może się rozczarować nie tylko niezbyt ciekawym filmem (o gustach się nie dyskutuje), lecz owym dźwiękiem i obrazem.

Raczej rzadkim, ale nie całkowicie marginalnym, przypadkiem jest niemożliwość widzenia przez niektóre osoby obrazu w 3D. Ale już znacznie częstszą sytuacją jest nieadekwatny poziom dźwięku. Dla wielu osób w kinach jest za głośno. Dla nielicznych zaś w kinach panuje wręcz hałas. Dotyczy to zwłaszcza reklam, które poprzez swoją intensywność, w połączeniu z wysokim poziomem dźwięku, potrafią nawet wymusić opuszczenie sali kinowej. Reklamy w kinach to zresztą odrębne zagadnienie. Z jednej strony kina zabezpieczają się pretensjami widzów co do zbyt długich bloków reklamowych poprzez zastrzeganie w regulaminach kin, że przedmiotem usługi jest seans, zdefiniowany jako wyświetlenie filmu wraz z materiałami reklamowymi. Z drugiej jednak strony, takie postanowienia regulaminów są sprzeczne z okolicznościami zakupu biletu do kina. Zarówno w repertuarze, jak i na biletach, nie ma informacji o seansie w takim rozumieniu jak w regulaminie kina, lecz wskazuje się wyłącznie, wymienionym z nazwy, film.

Lekarz w sieci

W artykule „Lekarz w sieci. Co wolno, a czego nie wolno z punktu widzenia prawa?”, opublikowanym w „Medium – Gazeta Dolnośląskiej Izby Lekarskiej” (nr 12/2016-1/2017, s. 21-23) adwokat dr Łukasz Goździaszek opisał kluczowe zagadnienia związane z prezentowaniem przez lekarzy w Internecie informacji o konkretnych przypadkach chorobowych.

Nie zawsze działania takie naruszają tajemnicę lekarską. Wymiana doświadczeń zawodowych ma przecież wymiar edukacyjny i w gruncie rzeczy jest niezbędna. Bezwględnie jednak należy przestrzegać sytuacji mogących doprowadzić do ustalenia tożsamości pacjenta. Nie chodzi tylko o niepodawanie danych osobowych pacjenta oraz nieukazywanie jego twarzy. Nie tylko po takich informacjach możliwe jest powiązanie informacji z konkretną osobą. Obecnie coraz częściej słyszy się choćby, że używane przez portale społecznościowe narzędzia do rozpoznawania osób na zdjęciach wcale nie potrzebują do analizy widocznej twarzy.

Artykuł dostępny jest bezpłatnie w Internecie (kliknij tutaj).